Rozstrzygnięcie Trybunału w sprawie Barbulescu przeciwko Rumunii stanowi swego rodzaju zwrot w dotychczasowym orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.  Zwrot korzystny dla pracodawców.

Orzeczenie ETPCz zapadło na kanwie sprawy, w której pracownik był zatrudniony przez prywatną firmę jako inżynier do spraw sprzedaży. Na prośbę swojego pracodawcy, stworzył konto Yahoo Messenger w celu odpowiedzi na zapytania klientów.
W dniu 13 lipca 2007 roku pracodawca poinformował skarżącego, że jego komunikacja Yahoo Messenger była monitorowana od 5 do 13 lipca 2007 roku i z ustaleń pracodawcy wynika, że pracownik korzysta z internetu de celów prywatnych, a nie wyłącznie służbowych. Z komunikacji prowadzonej przez Yahoo Messenger wynikało, że pracownik prowadzi rozmowy z narzeczoną, w tym zwierające również dane wrażliwe dotyczące życia intymnego.

Pracodawca rozwiązał z pracownikiem umowę o pracę w związku z naruszeniem przepisów wewnętrznych firmy, które przewidywały, że zabrania się zakłócenia porządku i dyscypliny w siedzibie firmy, a zwłaszcza korzystania z komputerów, kserokopiarek, telefonów i faksów w celach osobistych.

Pracodawca sprawdzi kiedy pracownik umówi się na randkę w godzinach pracy

ETPCz rozważał, że w świetle ogólnego zakazu funkcjonującego w firmie nałożonego przez pracodawcę, pracownik miał uzasadnione oczekiwanie, że jego komunikacja nie będzie monitorowana. Odpowiedź na to pytanie nie była łatwa co ETPCz podkreśla w wydanym orzeczeniu. Brak było dowodu pisemnego powiadomienia pracownika o tym, ze jego korespondencja może być monitorowana, a zapisy komunikacji używane jako dowód w postępowaniach sądowych krajowych pracy miały charakter czysto prywatny, dotyczyły również bardzo intymnych kwestii, takich jak ochrona zdrowia  lub życie seksualne.

Ostatecznie Trybunał doszedł do wniosku, że monitoring był możliwy bez uprzedniego powiadomienia. W ocenie Trybunału ważne było to, że kontrola miała na celu wyłącznie sprawdzenie, czy pracownik wywiązuje się z obowiązków służbowych – a to jest uprawnieniem pracodawcy.

Pływak paliwa i program szpiegujący wymagają notyfikacji

Pomimo tego, że wydane orzeczenie jest z pewnością korzystne dla pracodawców warto pamiętać, że najbardziej prawidłowym postępowaniem jest poinformowanie pracowników,  że ich skrzynki pocztowe, komunikatory czy przeglądarka internetowa mogą być monitorowane, a w służbowym samochodzie zamontowany jest pływak paliwa czy lokalizator. Takie postanowienia powinny zawierać przepisy wewnętrzne firmy.

Działania kontrolne podejmowane wobec pracowników nie mogą bowiem naruszać ich uprawnień zagwarantowanych przez powszechnie obowiązujące przepisy prawa. Zgodnie z art. 11 kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika, do których zalicza się także tajemnicę korespondencji. Należy podkreślić, że wskazana tajemnica chroniona jest również na mocy Konstytucji RP, czy przez normy prawa międzynarodowego. Żeby zatem ograniczyć ryzyko uznania, że pracodawca złamał prawo należy zadbać o firmowe regulacje.

Autor: Joanna Torbé, adwokat