Do tej pory delegowanie pracowników przez przedsiębiorców z Polski stanowiło atrakcyjne rozwiązanie zarówno dla pracowników, pracodawców, jak i zagranicznych klientów. Ten stan rzeczy może się jednak niebawem zmienić. Komisja Europejska proponuje regulacje zrównujące płace pracowników delegowanych z pracownikami macierzystymi miejsca delegowania.

1. Co oznacza w praktyce tzw. zasada 24-miesięcy proponowana w ramach zmian w dyrektywie 96/71/WE?

Zgodnie z planowanymi zmianami w razie delegowania trwającego dłużej niż 24 miesiące za państwo, w którym świadczona jest praca, uważa się przyjmujące państwo członkowskie. Pracownicy delegowani na okresy dłuższe, niż dwa lata mają zostać objęci ochroną wynikającą z prawa pracy państwa przyjmującego (np. w zakresie ochrony przed zwolnieniem). Zasada ta zmierza do wcześniejszego niż dotychczas „osadzenia” pracownika w ustawodawstwie Państwa do którego jest on delegowany i w szerszym niż dotychczas zakresie.

2. Co się stanie w przypadku zastąpienia pracownika innym pracownikiem?

Proponowane przepisy nie rozstrzygają w sposób klarowny tej sytuacji. W przypadku zastąpienia pracownika przy wykonywaniu tego samego zadania przy obliczaniu czasu trwania delegowania trzeba będzie brać pod uwagę łączny okres delegowania danych pracowników. Zasada ta będzie miała zastosowanie w każdym przypadku, gdy łączny okres delegowania przekracza 24 miesiące ale, w celu zachowania zasady proporcjonalności, jedynie do pracowników, których okres delegowania wynosi przynajmniej sześć miesięcy.

3. Czy jeżeli wiadomo od razu, że okres delegowania będzie dłuższy niż 24 miesiące zasada ta obowiązuje od razu?

TAK. Zdaniem Komisji omawiana zasada powinna mieć zastosowanie od momentu rozpoczęcia delegowania, o ile oczekuje się, że okres delegowania będzie dłuższy niż 24 miesiące, i od pierwszego dnia po upływie 24 miesięcy, jeśli delegowanie rzeczywiście wykroczy poza ten okres.

4. Czy pracownikom delegowanym trzeba będzie więcej płacić za wykonywanie pracy?

Co do zasady niestety taki będzie skutek proponowanych zmian. Zgodnie z propozycjami powszechnie stosowane układy zbiorowe będą stosowane do pracowników delegowanych we wszystkich sektorach gospodarki. Do kompetencji państw członkowskich należy ustanowienie przepisów dotyczących wynagrodzenia zgodnie z ich prawem i praktyką. Zmiana dyrektywy zakłada, że przepisy dotyczące wynagrodzenia mające zastosowanie do pracowników lokalnych, wynikające z prawa lub układów zbiorowych powszechnie będą miały również zastosowanie do pracowników delegowanych.

5. Skąd przedsiębiorca będzie wiedział jakie wynagrodzenie zapewnić pracownikowi delegowanemu?

Obowiązek pozyskania tych informacji ciąży na pracodawcy delegującym pracownika. Zmiany dyrektywy zakładają, ę państwa członkowskie obowiązek opublikowania na stronie internetowej, o której mowa w art. 5 dyrektywy 2014/67/UE, elementów składowych wynagrodzenia mającego zastosowanie do pracowników delegowanych.

6. Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Trudno obecnie przewidzieć kiedy zmiany zostaną przyjęte i czy ulegną jeszcze dalszym modyfikacjom. Istnieje jednak możliwość, że zostaną one przyjęte jeszcze w tym roku.

7. Ile czasu Państwa będą miały na wdrożenie nowych przepisów?

Zgodnie z projektem państwa członkowskie będą miały 2 lata na wdrożenie nowych przepisów. Należy jednak przypuszczać, że większość Państw Członkowskich wdroży zmiany szybciej.

8. Czy istnieją alternatywne formy transferu pracowników za granicę?

Nie da się jednak jednoznacznie odpowiedzieć na tak postawione pytanie. Wymaga ono prześledzenia dotychczasowej aktywności przedsiębiorcy, zarówno w odniesieniu do branży, jak i sposobu transferu pracowników za granicę i kontraktów z kontrahentami.

9. Czy pojawią się zmiany w wydawaniu formularzy A1?

Na razie nie opublikowano propozycji zmian do rozporządzenia 883/2004, jednak proponowana zasada osadzenia pracownika delegowanego w prawie państwa do którego jest delegowany z całą pewnością będzie miała wpływ na praktykę wydawania formularzy A1.

10. Które państwa popierają zmiany Dyrektywy?

Austria, Belgia, Francja, Niemcy, Luksemburg, Królestwo Niderlandów i Szwecja opowiedziały się za modernizacją dyrektywy o delegowaniu pracowników ustanawiającej zasadę „równego wynagrodzenia za tę samą pracę w tym samym miejscu pracy”. Państwa te zasugerowały, że przepisy odnośnie do warunków pracy i warunków socjalnych, zwłaszcza te odnoszące się do wynagrodzenia, mające zastosowanie do pracowników delegowanych, powinny zostać zmienione i rozszerzone. Przeciwne zmianom są: Bułgaria, Republika Czeska, Estonia, Węgry, Litwa, Łotwa, Polska, Słowacja i Rumunia, które podnoszą, że rewizja dyrektywy z 1996 r. jest przedwczesna i należy ją przełożyć do czasu upłynięcia terminu transpozycji dyrektywy o egzekwowaniu, kiedy efekty tej transpozycji zostaną dokładnie przeanalizowane i ocenione.

 Autor: Marlena Kwiatek, aplikant radcowski