Pytanie czytelnika: W jaki sposób wyliczyć stan zatrudnienia? Czy zleceniobiorca też jest wliczony do pracowników w myśl ustawy o sygnalistach?

Jeżeli chodzi o możliwość zostania sygnalistą, może nią zostać również osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej. Ustawa dotyczy zatem również takich osób.

Natomiast w zakresie trybu zgłoszeń wewnętrznych ustawa stanowi, że pracodawca zatrudniający co najmniej 50 pracowników ma obowiązek ustalić regulamin zgłoszeń wewnętrznych, określający wewnętrzną procedurę zgłoszenia naruszeń prawa i podejmowania działań następczych, zgodnie z wymogami określonymi w projektowanej ustawie.  W rozumieniu projektowanych przepisów pod pojęciem „pracownika” rozumie się pracowników w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeksu pracy oraz pracowników tymczasowych w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnieniu pracowników tymczasowych. Zatem należy stwierdzić, że do limitu 50 pracowników wliczają się wyłącznie osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy i pracownicy tymczasowi. Co więcej, regulamin nie musi obejmować osób zatrudnionych na innych podstawach prawnych (a zatem nie musi obejmować zleceniobiorców). Przepisy stanowią, że regulamin zgłoszeń wewnętrznych może dodatkowo objąć inne osoby niż pracownicy takie jak: byli pracownicy, osoby świadczące pracę na rzecz pracodawcy na innej podstawie niż stosunek pracy, akcjonariusze, wspólnicy, członkowie organu zarządzającego lub organu nadzoru, wolontariusze, stażyści oraz osoby pracujące pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy i dostawcy. A zatem pracodawca musi zdecydować czy regulaminem obejmuje tylko pracowników czy szerszą grupę osób.

Niemniej jednak należy wskazać, że pracodawca, który zatrudnia mniejszą liczbę pracowników np. 10 pracowników etatowych i 200 zleceniobiorców, może wprowadzić regulamin zgłoszeń wewnętrznych dobrowolnie kierując się powyższymi zasadami.

Rekomendacja:

Należy pamiętać że niestworzenie regulaminu zgłoszeń wewnętrznych lub nieobjęcie tym regulaminem osób świadczących pracę w oparciu o umowy cywilnoprawne nie tamuje ich prawa do zostania sygnalistą i dokonania zgłoszenia zewnętrznego czy ujawnienia publicznego. Dlatego właśnie, w ocenie Kancelarii, w interesie każdej firmy leży wprowadzenie regulaminu zgłoszeń wewnętrznych i objęcie tym regulaminem również innych osób niż etatowi pracownicy i pracownicy tymczasowi. Im bardziej „przyjazny” będzie ten regulamin tym mniejsze ryzyko, że osoba uprawniona dokona zgłoszenia zewnętrznego (do właściwego organu) z pominięciem procedury obowiązującej w firmie. Brak natomiast wewnętrznej procedury powoduje, że sygnaliście pozostaje jedynie droga zgłoszenia do właściwego organu.

Podstawa prawna: art. 2 pkt. 12, art. 27, art. 29 projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa